Wat is 4K Ultra HD?
4K, ook wel ULTRA HD en UHD genoemd, zijn termen die steeds vaker terugkomen in de elektronicawereld. In hoeverre verschilt UHD met Full-HD? Wat heb je eraan en nog belangrijker; is de overstap het geld waard?
Hoe meer pixels, hoe scherper het beeld
Alles wat het menselijk oog kan waarnemen bestaat technisch gezien uit pixels (ook wel beeldpunten genoemd). Wanneer je ver genoeg inzoomt, wordt scherpte minder en komen beeldpunten tevoorschijn. Foto’s, video’s, kranten en andere media bestaan uit pixels. Ieder pixel heeft een eigen kleur- en lichtsterkte en in feite vormen ze samen één groot mozaïek. Het mag duidelijk zijn dat een afbeelding met heel veel kleine beeldpuntjes veel gedetailleerder is dan een zelfde afbeelding met minder pixels die groter zijn (zie voorbeeldfoto’s).

Ultra HD versus Full-HD en PAL
We hebben gezien dat weinig pixels per oppervlakte resulteren in een minder scherp beeld. In het DVD-tijdperk was de PAL-resolutie de norm; 720X576 pixels. Voldoende voor een normale beeldbuis, maar ver ondermaats wanneer je het beeld projecteert op een groot scherm.
De afgelopen tien jaar werd Full-HD de norm; dit formaat biedt tot vijf keer meer pixels dan het PAL-formaat, waardoor je ook bij grotere formaten een plezant beeld kon toveren zonder al te veel zichtbare pixels. De meeste consumentenapparatuur van dit moment is geschikt voor het opnemen en/of weergeven van Full-HD.
Omdat de behoefte naar meer pixels en dus een scherper beeld niet ophield bij Full-HD, werd het Ultra-HD formaat geïntroduceerd. Dit formaat biedt vier keer meer pixels dan Full-HD. In 2017 en later is de verwachting dat Ultra-HD de norm wordt voor wat betreft opname- en weergaveapparatuur. Bijna alle nieuwe verkochte TV’s zijn in staat om dit formaat te weergeven.
Ultra-HD is niet altijd 4K!
In de consumentenelektronicawereld wordt Ultra-HD vaak “4K” genoemd. Deze termen ontlopen elkaar niet veel, maar zijn technisch toch anders. Het 4K-formaat heeft iets meer pixels dan het UHD-formaat. Consumentenelectronica is bijna altijd geschikt voor UHD, maar niet voor 4K. De naam 4K is afkomstig van de Digital Cinema Initiatives groep. Het formaat van 4K TV is 4096×2160. De naam 4K is gebaseerd op het feit dat het om meer dan 4.000 beeldlijnen gaat (4096). 4K specificeert ook dat de ‘stream’ waar je naar kijkt gecodeerd is op basis van de JPEG2000 standaard. Het gaat dus niet alleen om de resolutie. UHD UHD staat voor Ultra-HD en dat is de opvolger van Full-HD of 1080×1920. UHD telt precies twee keer de lengte en breedte van een Full HD scherm. 3840×2160 dus en daarmee minder dan 4.000 beeldlijnen. 4K beeld dat wordt weergegeven op een UHD scherm wordt dan geschaald. Hierbij kunnen zwarte balken in beeld komen. Wat de toekomst ons zal brengen? Zeer zeker 8K en later 16K, maar daar hoef je je nog lang geen zorgen over te maken!
Het Ultra-HD formaat is dus een formaat met veel meer pixels dan Full-HD en PAL, viermaal hoger dan het Full HD dat we nu kennen wat een resolutie van 1.920 bij 1.080 pixels heeft. Hierdoor wordt alles een stuk scherper.
Wat zijn de voordelen van Ultra-HD
Het grootste voordeel van 4K/UHD materiaal kun je wel raden; meer detail door de grote hoeveelheid aanwezige pixels. Wil je toekomstbestendig zijn en iets nalaten voor je kleinkinderen? Dan hebben ook zij meer baat bij materiaal met een zo hoog mogelijk aantal pixels. In de toekomst wordt alles namelijk nóg scherper.
4K/UHD ervaren? Dit heb je nodig
Wie wilt genieten van 4K/UHD kwaliteit kan dat op verschillende manieren. Doorgaans heb je compatibele apparatuur nodig, te weten: een zender, de connectie en de weergever. Voorbeelden hiervan zijn:
- zender: Xbox One-S, Bluray speler (met content), UHD mediabestand
- connectie: UHD-HDMI 2.0+ kabel, beveiligde stream
- weergever: UHD beamer, OLED of LCD-TV
Is het het waard?
Wie rekening houdt met de toekomst of vandaag wilt voldoen aan de allerbeste techniek doet er goed aan om over te stappen op 4K/UHD apparatuur. De techniek is inmiddels (2017) ver genoeg waarbij de certificering van het 4K/UHD formaat is vastgelegd. Bijna alle verkochte 4K/UHD TV’s en camera’s voldoen aan deze standaard. Waar wacht u nog op?